Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «همشهری آنلاین»
2024-04-30@16:20:59 GMT

این آب، خوب نانی داشت!

تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۳۳۹۲۲

این آب، خوب نانی داشت!

همشهری محله آنلاین - بهاره خسروی :زمانی از تاریخ آب منشاء ایجاد مشاغل زیادی از تولید دانش مهندسی و مهارت‌های احداث، استحصال و نگهداری و بهره‌برداری سازه‌های مربوطه تا استفاده‌های مختلف از آب در کشاورزی و صنعت و آبرسانی‌ها بوده است.اما امروز با پیشرفت علم و تکنولوژی و تغییر سبک زندگی بسیاری از مشاغل گره خورده با آب به دست فراموشی سپرده شدند .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این بخش برخی از مشاغل مهم و گره خورده با آب در تهران قدیم را مرور کرده‌ایم.

قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید


مقنی یا چاه‌کن

در طهران یک شغل دهان پرکن و درست و حسابی وجود داشت که کار حفر چاه و قنات بود و به کسی که این کار را انجام می‌داد مقنی یا چاه کن می‌گفتند. امروز به سبب رواج موتورهای آبکش و پایین رفتن آب‌های زیر زمینی این شغل منسوخ شده است.
 

آب حوضی

آب حوض از نخستین شبکه‌های به هم پیوسته، ذخیره آب و شست‌وشو در شهر تهران بود. پس از آنکه میراب‌ها آب‌های سطحی شهر یا آب قنات‌ها را از طریق شبکه سراسری نهرها به حیاط خانه‌ها می‌رساندند صاحبان خانه‌ها با گشودن مجرای راه آب، جریان آب را به داخل آب‌انبار هدایت می‌کردند و سپس با استفاده از تلمبه در نوبت‌های گوناگون، آب از آب‌انبار به حوض خانه منتقل می‌شد. البته این کار هم یکسری مشکلاتی مثل لجن بستن در ته حوض را همراه داشت. اگر صاحبخانه به موقع لجن‌ها را تخلیه نمی‌کرد حوض از رسوبات و لجن لبریز می‌شد و دیگر برای ذخیره آب فضایی نداشت. به همین دلیل بعضی از تهرانی‌ها شخصا دست به کار می شدند یا از فرد خاصی که به آب حوضی معروف بود می‌خواستند با استفاده از سطل حلبی، لجن حوض را خالی کنند.


 

سقاها

سقایی یکی از مشاغل قدیمی و مورد احترام گره خورده با آب در تهران قدیم بود. سقا کسی بود که کارش آب‌آوردن و آب‌دادن به مردم بود. سقاها، کوزه‌ای آب در دست می‌گرفتند و به بهایی کم، پیاله‌ای آب دست مردم می‌دادند. البته دراین میان افرادی هم پیدا می‌شدند که برای خیرات اموات‌شان کوزه را یک‌جا می‌خریدند تا سقا آب را بین مردم خیرات کند. سقاها از پوست گوسفند، مشکی تهیه و درون آن را از آب پر می‌کردند. آنها برای فروش آب به در خانه‌ها و مغازه‌ها رفته، با لیوان یا کاسه سفالی به مشتریان آب می‌فروختند. آقای همه سقاها هم حضرت عباس(ع) بود و سقاها او را پیر این کار می‌دانستند برای همین سقایی بستری برای رشد و شکوفایی خصایل نیکوی اخلاقی بود. گاهی هم سقاها برای جلب توجه مردم خیر که دستی در جیب داشتند با لحنی مثل شبیه‌خوانی می‌گفتند: «یکی بانی بشه، بده در راه حضرت ابوالفضل(ع) این مشک را خالی کنم، مردم بخورند...»  


 

بشکه‌داران و آب برداران قنات‌ها


در دوره پهلوی اول در تهران صنف بشکه‌داران و آب برداران شکل گرفت. آن زمان آب تهران از رشته قنات‌های مختلفی تامین می‌شد که معروف‌ترین آنها قنات شاه، قنات فرمانفرما در خیابان پاستور، قنات سرچشمه در چهارراه سرچشمه تهران بود. بشکه‌داران با یک درشکه که دارای ۲سری چرخ بود و روی آن بشکه بزرگ آهنی تعبیه شده بود آب حمل می‌کردند. اتحادیه بشکه‌داران ترتیبی داده بود که هر بشکه‌دار فقط از قنات تعیین‌شده خود آب بردارد. سورچی (راننده) که درشکه را هدایت می‌کرد، آب را به مشتریان خود در محله‌ها می‌فروخت و از ورود به حریم بشکه‌داران دیگر خودداری می‌کرد. علاوه بر آبرسانی به مردم، بشکه‌داران و آب برداران وظیفه لایروبی قنات‌ها و تصفیه آب را نیز برعهده داشتند. این صنف از نظر بهداشتی زیرنظر انستیتو پاستور فعالیت می‌کردند. صنف بشکه‌داران تا پیش از لوله‌کشی آب در تهران فعال بود. در سال١٣٣٥ خورشیدی ٤٢٠دستگاه بشکه‌دار وظیفه آبرسانی را به‌عهده داشتند و بنابر اسناد موجود ١٢هزار کارگر و عائله با این شغل روزگار می‌گذراندند.


 

میراب‌ها و تقسیم آب

تقسیم نوبتی آب و انتخاب شخصی به‌عنوان میراب برای نظارت بر کار قدمتی طولانی دارد. اجرای طرح تقسیم آب به‌صورت همگانی در بیشتر محله‌های تهران بازخورد خوبی میان پایتخت‌نشینان داشت و به بسیاری از بی‌نظمی‌ها خاتمه داد. در واقع تهرانی‌ها با روش تقسیم نوبتی آب زیرنظر میراب خیلی زود کنار آمدند.

کد خبر 767607 برچسب‌ها مشاغل هویت شهری تهران

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: مشاغل هویت شهری تهران بشکه داران قنات ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۳۳۹۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گران شدن ورزش به معنای تحمیل هزینه های بیشتر درمانی در آینده است

به گزارش خبرگزاری مهر، علی سلامت در خصوص وجود تعارض و افزایش روز افزون مقررات مهاجم بر کسب و کارهای ورزشی‌ بویژه باشگاه داران گفت: در حالی که تورم بانک مرکزی بر اساس آمار رسمی بیش از ۵۰ درصد تعیین شده و بسیاری‌ از کارفرمایان و بویژه کارفرمایان دولتی، اجاره بهای اماکن ورزشی خود را با پنجاه درصد افزایش بها همراه کرده اند، از آن طرف نرخ افزایش تعرفه خدمات ورزشی تنها ۲۰ درصد تعیین شده و این امر زمینه افزایش فشار بر باشگاه داران بخش خصوصی را افزایش داده است.

سلامت در ادامه افزود: در صورتی که همگان بر اساس اعلام رسمی بانک مرکزی بر افزایش تورم پنجاه درصدی تاکید دارند، دلیل تاکید متولیان حوزه ورزش بر افزایش ۲۰ درصدی تعرفه که با نظارت سازمان نعزیرات حکومتی نیز همراه است چیست؟

رئیس کمیته باشگاه های فدراسیون ورزش های همگانی اظهار داشت: خروجی نهایی این وضعیت گرانتر شدن خدمات ورزشی باشگاه ها و کسب و کارهای ورزشی است و در حالی که انتظار می رود بخش های دولتی نسبت به کاهش هزینه های ورزش به عنوان عامل مهمی برای پیشگیری از بیماری های غیرواگیر اقدام کنند، هر روزه شاهد تصویب یک مقررات جدید برای گران شدن ورزش هستیم.

سلامت در پایان افزود: موضوع و چالش امروز جامعه باشگاه داران افزایش تعرفه نیست، ما معتقدیم باید هزینه باشگاه داران با محوریت ارایه سوبسیدهایی کاهش یابد، نه اینکه هر روز شاهد تحمیل یک هزینه جدید به این صنعت پیشگام پیشگیری و سلامت باشیم.

کد خبر 6092283

دیگر خبرها

  • «نان کامل» چه نانی است؟
  • دردسر جدید بیمه‌ها برای داروخانه داران/ بدهی ۲۶ همتی سازمان‌های بیمه‌گر به داروخانه‌ها
  • استخراج ۱۸۳ هزار بشکه نفت در بهمئی/ سد آبریز آرزویی بر دل مردم
  • اتصال فاضلاب منزل به قنات جرم است
  • تحلیل عباس عبدی از اعتراضات دانشجویی در آمریکا: از این تنور نانی برای اصولگرایان محترم پخته نمی‌شود، بهتر است فکر دیگری کنند
  • ایجاد حفره ۸ متری در بافت تاریخی یزد/ اتصال فاضلاب به قنات ممنوع
  • گران شدن ورزش به معنای تحمیل هزینه های بیشتر درمانی در آینده است
  • کاهش سهمیه سوخت و تجمع تعدادی از کامیون داران جنوب سیستان و بلوچستان
  • تجهیز چاه‌های کشاورزی خراسان رضوی به پنل خورشیدی
  • تخریب ۳۰۰ قنات جنوب سیستان و بلوچستان در سیل اخیر